Porządkowanie grobów i pamięci
Treść
W Wadowicach przebywała grupa młodych ludzi z Ukrainy. Prócz zwiedzania okolicy, porządkowano także cmentarz wojskowy. Według planów, w miejscu tym, gdzie leżą także obywatele ukraińscy, miałby zostać utworzony Cmentarz Narodów.
Nekropolię porządkowało 60 osób, które przyjechały do Wadowic za pośrednictwem polsko-ukraińskiego programu porządkowania cmentarzy wojennych.
Jak poinformował Roman Górecki, opiekun grupy - młodzież ukraińska pracuje przy sprzątaniu cmentarzy wojennych z czasów pierwszej wojny światowej w Polsce od trzech lat. W "rewanżu" harcerze z województwa łódzkiego wyjeżdżają porządkować groby na Ukrainę.
Tragiczne były losy obu sąsiadujących ze sobą narodów - polskiego i ukraińskiego. Zdarzało się, że walczyliśmy ramię w ramię, ale także przeciwko sobie. Pamiątką tamtych dni są groby. Jeden z cmentarzy usytuowany jest na obrzeżach Wadowic, przy drodze na Tomice.
Cmentarz wojskowy w Wadowicach został założony przez personel szpitala wojskowego 56. Pułku Piechoty, który stacjonował w tym mieście. Nekropolia powstała w czasie wielkiej epidemii tyfusu i cholery. Pierwszy żołnierski pochówek odbył się tutaj w 1849 roku. Do 1918 roku pogrzebano tam około 1,5 tys. żołnierzy. Ponad połowę z nich stanowili mieszkańcy regionu. Ponadto leży tu także około 1,5 tys. żołnierzy ukraińskich, którzy w latach 1919-1921 zmarli w pobliskim obozie dla internowanych. Być może obywatele Ukrainy pochowani są także w grobach jako żołnierze Armii Czerwonej. Ale tego nie wiemy, gdyż tylko nieliczne mogiły są podpisane.
Po II wojnie światowej pochowano tu w indywidualnych i zbiorowych mogiłach 1.399 żołnierzy radzieckich.
Kwestię porządkowania nekropolii wojennych reguluje umowa między rządem Ukrainy a rządem Rzeczypospolitej Polskiej o ochronie miejsc pamięci i spoczynku ofiar wojny i represji politycznych z 1994 roku. Na jej mocy obydwa kraje zobowiązały się do utrzymywania miejsc pamięci i spoczynku żołnierzy i osób cywilnych.
W 2005 roku, przed oficjalnym otwarciem Cmentarza Orląt Lwowskich, podpisano kolejną umowę, która zakłada, że do 2007 roku pracami porządkowymi objęte będą 44 miejsca pamięci Ukraińców w Polsce i tyle samo miejsc pamięci Polaków na Ukrainie.
W grudniu ubiegłego roku w Wadowicach spotkali się w sprawie uporządkowania nekropolii przedstawiciele władz ukraińskich i polskich.
Jednak nadal nie wiadomo, na czym miałoby polegać upamiętnienie żołnierzy różnych krajów, spoczywających na wadowickim cmentarzu.
Wstępny projekt zakłada, że powstanie w tym miejscu Cmentarz Narodów, gdyż - oprócz żołnierzy polskich i ukraińskich - spoczywają w tym miejscu: Rosjanie, Węgrzy, Czesi, Słowacy, Litwini, Niemcy, Austriacy.
Na co dzień opiekę nad cmentarzem sprawuje wojewoda za pośrednictwem gminy, który na ten cel przekazuje samorządowi rocznie około 7 tys. złotych.
Obecny wygląd cmentarz zawdzięcza renowacji z 1967 roku.
(RASZ)
Autor: Dziennik Polski