SOKOLA ROCZNICA
Treść
W roku bieżącym mija setna rocznica założenia Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół” w Andrychowie. Gniazdo „Sokoła”
w Andrychowie zostało niewątpliwie założone pod wpływem gniazda wadowickiego, istniejącego od 1887 roku, a także gniazda w Kętach, założonego w roku 1901. Prawdopodobnie już w 1902 roku powstał komitet założycielski andrychowskiego Sokoła. W 1903 roku sokoli andrychowscy uzyskali rejestrację w namiestnictwie lwowskim, a od 1 stycznia 1904 roku byli afiliowani w Związku Polskich Gimnastycznych Towarzystw Sokolich
w Austrii z siedzibą we Lwowie. Już w okresie galicyjskim sokoli andrychowscy uczestniczyli w zlotach i innych imprezach sokolich, łącznie z najważniejszą z nich: Zlotem Grunwaldzkim w Krakowie w 1910 roku. Uczestniczyli również w Zlotach Sokolich w Wadowicach w 1909 roku oraz w Suchej w 1910 roku. Od początku założenia „Sokoła” aż do roku 1925 prezesem gniazda był doktor obojga praw Jan Malec, andrychowski adwokat. W tym czasie gniazdo w Andrychowie miało dwóch naczelników. Od początku swego istnienia Sokół andrychowski należał do Sokolich
w Krakowie, z tym że w okresie międzywojennym, początkowo do 1932 roku należał do okręgu sokolego z siedzibą w Żywcu, a po roku 1932 do dzielnicy i okręgu Krakowskiego. W przeciwieństwie do „Sokoła”
w Wadowicach, sokoli andrychowscy nie dorobili się własnego budynku, własnej sokolni. Byli blisko urzeczywistnienia tego celu, ale na przeszkodzie stanął wybuch pierwszej wojny światowej. W szczytowym okresie swojego istnienia, w 1906 roku gniazdo andrychowskie liczyło 104 członków, natomiast w okresie międzywojennym „Sokół” nie był już tak atrakcyjnym magnesem przyciągającym młodzież i starszych, bowiem
w Andrychowie działały inne podmioty sportowe, jak chociażby Klub Sportowy Beskid. Ponieważ sokoli nie mieli własnej siedziby to też spotykali się w budynku miejscowego prawnika doktora Gwoździewicza. Ponadto wieczornice i akademie odbywały się w budynku magistratu oraz na rynku, między magistratem a kościołem. Od 1930 roku spotykano się również na boisku przy obecnej Szkole Podstawowej nr 2 w Andrychowie. Po II wojnie światowej „Sokół” w Andrychowie nie został reaktywowany, natomiast w myśl statutu „Sokół” w Wadowicach obejmuje swym działaniem cały powiat wadowicki.
W przeciwieństwie do Sokola w Wadowicach, z działalności Sokoła
w Andrychowie zachowało się stosunkowo niewiele źródeł drukowanych,
a te które są, zamieszcza prasa sokola: przewodnik Gimnastyczny Sokół oraz przegląd Sokoli.
W związku ze 100-leciem założenia gniazda „Sokoła” w Andrychowie, odbędzie się cykl imprez, adresowanych głównie do dzieci i młodzieży. Pierwszą imprezą będzie Turniej Sprawnościowy dla gimnazjalistów organizowany w dniu 21 maja o godz. 11-tej w sali sportowej Zespołu Szkół Samorządowych w Roczynach. Drugą imprezą będzie podobny turniej sprawnościowy dla uczniów klas IV-VI, organizowany 27 maja br. o godz. 11-tej w hali sportowej byłego „Beskidu”. Kolejną imprezą będzie wewnętrzna impreza dla uczniów Zespołu Szkół nr 1 im. prof. Tadeusza Kotarbińskiego w Andrychowie, która odbędzie się w dniu 2 czerwca br. Cykl imprez zakończy Turniej Sprawnościowy dla uczniów klas pierwszych szkół średnich, który będzie miał miejsce 4 czerwca br. o godz. 11-tej w hali sportowej byłego „Beskidu”.
Ponadto na przełomie maja i czerwca w gimnazjach gmin Andrychów
i Wieprz odbędzie się quiz historyczny pod hasłem „Co wiesz o Sokole?”. Około 20 maja br. na rynku wydawniczym pojawi się publikacja autorstwa Danuty Stysło i Andrzeja Nowakowskiego, która będzie omawiać najważniejsze zdarzenia z życia andrychowskiego „Sokoła”.
Krzysztof Kopacz
/ WIADOMOŚCI POWIATOWE /
Autor: KK